Zahirenin ambarı sabanın ucundadır. İnsan tarlasından iyi verim almak istiyorsa zamanında ve gerektiği şekilde sabanını sürmeli. Ancak o zaman ürünü alır. Ambarını doldurur.

Zahmetsiz lokma yenmez. İnsan helalinden kazanmak istiyorsa çalışmalı çalışmadan yorulmadan emek vermeden kazanmak zordur.

Zahmetsiz rahmet olmaz. İnsan çalışmadan yorulmadan zahmet çekmeden başarıya refaha mutluluğa ulaşamaz.

Zamanında gelmeyen on para beş para etmez. Her şey zamanında gerekli zamanı geçtikten sonra hiçbir değeri yoktur.

Zamanın değerini yapacak işi olan bilir. İnsanın değerli varlığı zamandır. Onun değerini anlayabilmek için onu nasıl değerlendireceğini bilmek ve ona göre çalışmak gerekir. İnsanın yapacak güzel ve başarılı bir işi varsa onu zamanında yapmak için gayret eder. Yapacak işi olmayan ise zamanını boşa harcar.

Zaman sana uymazsa sen zamana uy. Çevrendeki insanlar yaşayışlarıyla davranışlarıyla giyimleriyle sana uymuyorsa sen onlara uymaya çalış.

Zamane çocuk: Günün getirdiği şartlara kendini ayarlamış ne yapması gerektiğini bilen ve ona göre çözüm bulan işin içinden nasıl çıkılacağını bilen çocuk.

Zar zor: İstemeyerek, Güçlükle

Zararın neresinden dönülse kardır. Yaptığı işte zarar eden insan en kısa yoldan bu işten kurtulmaya bakmalı kar etmese bile zararı azaltır. Zarar ne kadar az olursa o kadar kar sayılır.

Zayıf atın kıblesi belli olmaz. Karasız insanların ne yapacağı belli olmaz ayı görür aya güneşi görür güneşe döner. Onun için bu tür insanların sözüne güvenmemeli.

Zehir zemberek: Çok acı Katlanılamayacak türde

Zehirden şifa kahpeden vefa olmaz. Zehirden insana fayda olmaz insanı öldürür aynı şekilde kahpeden de insana fayda gelmez insanı arkadan vurur.

Zemheride sür de çalı ile sür. Eğer toprağından bol verim bol ürün, bol mahsul almak istiyorsan mutlaka kendini ayarlayıp zemheri ayında sürmelisin.

Zemheride yoğurt isteyen cebinde bir inek taşır. Kişi zor işler peşinde koşuyorsa onları gerçekleştirecek şartları yerine getirmek zorundadır.

Zemin hazırlamak: İşin yapılması için gerekli ortamı yapmak

Zanaatına hor bakan aç kalır. Mesleğini küçümseyen onu hor gören bir iş yapamaz aç kalır. İşini sevemeyeni doğru dürüst yapmayanı insanlarda sevip o kişiye iş veremez.

Zengin arabasını dağdan aşırır, züğürt düz ovada yolunu şaşırır. İnsan zengin olunca ona zorluk yoktur. Her işi rahatlıkla başarır engelleri aşar, yok eğer insan fakirse iş çok zordur. Kolay işler bile bin bir zorlukla hallolur. Kapılar yüzüne kapanır, neyi nasıl yapacağını bilemez.

Zengin giyerse "sağlıcakla" fakir giyerse "nereden buldu ki" derler. Zengin istediğini dilediğini giyer gayet normal ve anlayışla hatta hoşgörü ile karşılanır. Eğer fakir giymişse yadırganır veya yakıştırılamaz.